İstanbul'da neşredilen Milliyet Gazetesi'nin
12 Şubat 1927 tarih ve 361. sayısında
"Dilsizler Başlarının Çaresini Arıyorlar" başlıklı bir yazı çıktı.
Aşağıda bu yazıyı ve Türkçe çevirisini görüyoruz:
Dilsizler Başlarının Çaresini Arıyorlar
Çalışmaya, Öğrenmeye Fevkalade İstidatları Olduğunu Söyleyen Dilsizler
Millet Meclisine de Müracaat Ediyorlar
Şehrimizdeki dilsizlerin bir kısmı
dün de toplanarak kendilerinin ihtiyaçları hakkında hasbıhalde bulunmuşlar ve
Büyük Millet Meclisi Riyasetine gönderilmek üzere bir arzuhalde izhar
eylemişlerdir. Bugün Ankara’ya gönderilecek olan mezkûr arzuhalde ezcümle deniliyor
ki:
“Cenab-ı vacibü'l-vücut cilve-i Rabbaniyesinden olarak biz kullarını sağır ve dilsiz yaratmıştır. Hamdolsun
kuvve-i zekaiyemiz herkesten ziyade olup vücudlarımız da sağlamdır. Yalnız bir
kusurumuz varsa işitmek ve söylemekten mahrum olmaktır. İstanbul’da 120’yi
mütecaviz dilsiz esnafı vardır. Bunlar arasında makineci, sandıkçı, matbaacı ve
boyacı ustaları da mevcuttur.
Hepsinin aile ve çocukları olup
dilli ustaların dükkânlarında kalfalık ederek günde ancak (150-160) kuruş
kadar kazanmaktadırlar. O da bir gün iş bulurlarsa bir hafta işsiz güçsüz ötede
beride adeta serseri vaziyette kalmaktadırlar. Bazı merhametsiz ustalar sırf
bizi dilsiz olduğumuz için kabul etmiyorlar. Vergileri muntazaman
vermediğimizden dolayı cezalara duçar olmaktayız. Bu gibi tekâliften af
edilmekliğimizi istirham eyleriz. Avrupa’nın dilsiz işçileri gibi gece gündüz
çalışmak istiyoruz. Fikirlerimiz, dillilerden daha geniştir. Bizlerde Türkiye
Cumhuriyeti’nin evladıyız.
Türkiye’de kadın-erkek (2.500) ü
mütecaviz dilsiz vardır. Reisi Cumhurumuz Gazi Paşa
Hazretlerinin üzerimizden eksik olmamaları için cenab-ı Hakka dualar
etmekteyiz.
Tesis etmek istediğimiz kulüpde
iane kutuları bulundurarak Hilal-i Ahmer, Tayyare Cemiyeti ve Fukara
Cemiyetlerine yardım etmeye çalışacağız. Dilsiz esnafın sanatları nazarı
dikkate alınarak istihdamlarının teminini, Beykoz Fabrikasında ve emsali
müessesat-ı resmiyede erkek dilsizlere mahsus bir daire tefrik olunmasını, kız ve
kadın dilsizlerin de Uşak Halı Fabrikasında ve diğer halı dokunan yerlerde
çalıştırılmasına müsaade olunmasını rica ederiz.
Elyevm Anadolu’da birçok dilsiz
erkek ve kızlarımız çobanlık etmekte ise de bunların işçiliğe sevk edilmeleri,
kendilerinin kurtarılması ve serseri olmamalarını temin etmiş olacaktır.
Dilsizler, zengin olmak için süratle bir kulüp
tesisini zaruri görmektedirler. Dilsizler gelecek Cuma günü alamet-i mahsusalı
kasketlerini giyerek toplanacaklardır.
Dilsizler kulübüne bir
medrese binasının tahsisi için vilayete vaki' olan müracaat tetkik
edilmektedir. Dilsizler bu binanın meccanen verilmesini temine
çalışmaktadır. Bunların rehberi Fuad bey, kulüp küşat edildikten sonra
Türkçe olarak, dilsiz tarzıyla bir kitap vücuda getirilerek tedrisat icra
edileceğini, dilsizlere mahsus fabrikanın tesisi için Başvekalet-i celile nezdinde
teşebüsatta bulunacağını cahil dilsizler için bir sanayi mektebine ihtiyaç
olduğunu bir muharririmize söylemiştir.
.
