23 Mart 2021 Salı

KBB EFEMERASI (213) burun yarasının tedavisi


Şerafeddin Sabuncuoğlu, 1386 yılında Amasya'da doğmuş ve
uzun yıllar Amasya Bimarhanesi'nde hekimlik yaptıktan sonra
1468 yılında yine Amasya'da 85 yaşında ölmüştür.
Onun Cerrahi atlası olarak nitelendirilebilecek,
el yazması ve renkli cerrahi resimlerle süslü Mücerrebname başlıklı kitabının
dünyada yalnızca 3 örneği vardır ve
bir tanesi Paris'te National Bibliothek'te,
diğer ikisi ise İstanbul'da bulunmaktadır.
Aşağıda onun Mücerrebname kitabının
On tokuzuncu faslında yayınlanmış
"Burun Yarasının Tedavisi" ile ilgili bölümünü
kendi diliyle yazılmış biçimiyle okuyoruz:


On tokuzuncu fasl 
Burunda olan nasurun (yaranın) ilacının tarikasın bildirir

Bilgi ey talib, burunda bir illet olur ana etibba Rise-i Nasur (köklü nasır) dirler.  Kaçan kim ana ilac idesin dağıla, ya deva-yı mıhrikla (yakıcı deva) halas olmazsa (iyileşmezse) anı yarmaktan artuk çare yokdur.  Kaçan kim nüzc bula (apseleşe) anı yarasın mecmu-ı rutubetin ve irini çıkarasın ta kim gemük açıla...  Gemüğe nazar idesün, gemüğün karası ya çürüğü varısa anı işbu aletile kazıyasın, aletin sureti budur (resim).   Bu aledi eyi puladdan  (çelikden) düzesin, başı yumru düğme gibi ola, ol düğmeyi uvak (oval) nakşidesin. İğe (eğe) nakşı ya dörpü (törpü) nakşı gibi, andan sonra bu aleti ol mevzıa ki gemüğü fasid olmuştur (çürümüştür)  sokasın. Ol aleti el ile burasın arkun arkun (derinden) şuna değin kim ol fasid olmuş (çürümüş) gemüğün eseri kalmaya... Andan sonra ol mevzıa (bölgeye) kabız ve müceffif (kurutucu) edviyyeler (ilaçlar) koyup bağlayasın ta kim ol mevzıın eti bite, tamam onıla (iyileşe) kırk gün geçe cirahat avdet itmeye, bilesin kim tamam halas buldu... 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder